Na een grondige renovatie betrok hogeschool Windesheim de twee bovenste verdiepingen van het karakteristieke pand Circus in het centrum van Almere. Mede dankzij de vroege betrokkenheid én specialistische kennis van SPIE is ruim 90 procent van de materialen hergebruikt. Met een landelijke primeur: óók de waterleidingen kregen een tweede leven.
Actief bijdragen aan een inclusieve en duurzame samenleving, dat is de missie van Windesheim. Logisch dus dat de kennisinstelling bij de verbouwing van Circus zoveel mogelijk circulair wilde werken. “We wilden 35 procent van de onderwijsruimtes behouden, en dat is gelukt. Daarvoor was het soms wel nodig om een ruimte een andere functie te geven dan we aanvankelijk van plan waren”, zegt Maarten de Vries, teamleider huisvesting bij Windesheim.
Vrijwel alles hergebruikt
SPIE heeft al in een vroeg stadium meegedacht over de ingrijpende renovatie: welke ruimtes kunnen we behouden, welke aanpassingen zijn nodig en hoe kunnen we materialen hergebruiken? “Zo’n 90 tot 95 procent van de materialen is hergebruikt”, zegt trotse projectmanager van SPIE, Guus van Elck. “Denk aan luchtbehandelingskanalen, wandcontactdozen, glazen wanden en armaturen. De verlichting zelf is vervangen door zuinige leds. Ook grote delen van de vloerbedekking hebben we behouden door ze goed te reinigen. Materialen die we niet nodig hadden, maar nog wel goed waren, zijn naar de plaatselijke kringloopwinkel gegaan.”
Nieuwe richtlijnen
Uniek is dat ook waterleidingen hergebruikt zijn. Van Elck: “Leidingen die maandenlang stilliggen, kun je gewoon weer gebruiken als je ze eerst goed doorspoelt. Maar leidingen verplaatsen mag niet in Nederland. Wij wilden dat wél doen. Na intensief overleg met ondernemersorganisatie Techniek Nederland is besloten de standaard spoelprotocollen flink op te schroeven. Daardoor hebben we de bestaande waterleidingen kunnen hergebruiken. Techniek Nederland werkt naar aanleiding van het Circus-project nu aan richtlijnen hiervoor. Als die klaar zijn, kunnen waterleidingen in elk project hergebruikt worden. Dat is goed nieuws voor circulaire renovaties.”Binnen budget
Ook de klimaatinstallaties in het gebouw zijn behouden. “Die hebben we doorgemeten en gekeurd, ze waren prima in orde”, aldus Van Elck. “We hebben ze alleen optimaal afgesteld. Ze bliezen te veel lucht en dat kost onnodige energie.” Energiebesparing was verder geen doel van de renovatie, zegt De Vries. “Er is natuurlijk ook al veel energie bespaard doordat er weinig materialen afgevoerd zijn en niet veel nieuwe besteld zijn.” Soms bleken spullen niet op tijd leverbaar, zoals vloerbedekking en verlichting. De Vries: “SPIE heeft steeds flexibel meegedacht over alternatieven. Op die manier is het gelukt om alles toch binnen planning en budget op te leveren.”Specifieke kennis nodig
Zowel Van Elck als De Vries is van mening dat circulair renoveren alleen mogelijk is als opdrachtgever, architect en aannemer goed en met een open mind samenwerken. De Vries: “Als je een kant-en-klaar bestek aanlevert bij de aannemer, dan werkt het niet. Bij een renovatie loop je namelijk altijd tegen onverwachte dingen aan. Wij weten wat we willen, maar weten bijvoorbeeld niet in hoeverre materialen herbruikbaar zijn. SPIE heeft die kennis wel.”Volgens De Vries zijn medewerkers en studenten van Windesheim zeer tevreden met het gebouw en het binnenklimaat. “En wij zijn zelf ook heel blij met hoe het proces gelopen is. Door van meet af aan samen op te trekken met SPIE, hebben we het beste circulaire resultaat bereikt.”
