Fossielvrije bierproductie dankzij innovatie en lokale leveranciers

Gulpener, de Limburgse bierbrouwer, wil in 2030 volledig fossielvrij bier brouwen dankzij de lokale leveranciers en de proactieve inbreng van SPIE.

Innovatie is een woord dat sterk verbonden is met het biermerk. In 2014 werd Gulpener uitgeroepen tot duurzaamste bedrijf van Nederland. De Limburgse brouwer werkt met een ’25-miles-principe’: alle producten die nodig zijn om het bedrijf zo succesvol te houden als het nu is, komen van lokale ondernemers. De sterke band met de regio maakt het bedrijf zo succesvol.

Het brouwhuis van het bekende Gulpener bier was na 53 jaar trouwe dienst aan vervanging toe. Het vlekkenplan van de brouwerij was qua inhoud al aangepast, met het idee op milieuontlasting. Zo is de ‘expeditieruimte’ – waar onder andere kratten bier opgeslagen staan – verhuisd naar Etten-Leur, om een centrale locatie in Nederland te hebben voor logistieke doeleinden. Maar dat is natuurlijk niet alles wat vernieuwd of gerenoveerd moet worden. Het uitgangspunt is duurzaamheid met als doel om 2030 fossielvrij te produceren. Het brouwhuis is de grootste verbruiker van energie.

Doel

De bierbrouwer liep tegen de volgende vraag aan: hoe kan ik mijn brouwerij zo duurzaam mogelijk ontwikkelen waardoor ik binnen een paar jaar fossielvrij bier kan brouwen?

Invulling

Nadat Gulpener om de tafel is gaan zitten met Belgisch brouwhuisbrouwer Meura, hebben zij een jaar lang tijd uitgetrokken om samen het concept brouwhuis te ontwikkelen dat voor 75 % minder energieverbruik moet zorgen. Onder andere het filteren van gekiemde gerst en het gebruiken van klassieke granen. De manier hoe Gulpener dit gebruikt, om regionale granen weer in ere te herstellen, is nieuw. In het huidige proces kunnen 5 tot 10 procent andere granen gebruikt worden, anders slaat het filterbed dicht. Met de nieuwe techniek kan theoretisch 100 procent andere granen in het brouwproces worden gebruikt. Dit levert dan bovendien vijf tot tien procent meer wort op.

Verder wordt nagenoeg alle warmte uit het proces terug gewonnen, is er een innovatieve techniek geïnstalleerd ter vervanging van het kookproces (de Eco Stripper) en wordt het brouwsel opgewarmd door een combinatie van laaggradige stoom (1,5 bar) en heet water waardoor de piek vraag van het brouwhuis erg laag is geworden.

Zoals eerder al vermeld is het brouwhuis de grootste verbruiker van energie. Samen met de leverancier van deze procesinstallaties is tevens gekeken naar een alternatief voor aardgas als bron voor het opwekken van stoom. Dat is elektriciteit geworden in combinatie met een warmtepomp. Deze keuze had grote impact op de bestaande e-infrastructuur bij Gulpener.

Waarom samen met SPIE?

De NEN3140 keuringen worden al gedurende lange periode georganiseerd door SPIE. Dankzij de vele kennis en jarenlange ervaring van de e-installaties bij Gulpener, plus een vertrouwd gezicht voor de organisatie, gaven Gulpener een veilig gevoel. SPIE won de aanbesteding en is direct proactief betrokken geweest om naar de mogelijkheden te kijken om het plan uit te voeren.

Piet Vinken (SPIE). “Gulpener heeft als eigenaar de verantwoording voor een goede bedrijfsvoering van de e-installaties (conform de NEN3140). SPIE werkt al jaren samen met Gulpener en heeft samen met Gulpener een beheerplan opgesteld waarin – afhankelijk van de periode – de inspecties uitgevoerd worden, opleidingen verzorgd worden en het onderhoud en de vervanging worden gedaan. Wij zijn bijzonder trots dat wij een bijdrage hebben mogen leveren aan de duurzaamheidsdoelstellingen van Gulpener.”

De gehele overgang is ingedeeld in 5 fases om transparantie en duidelijkheid te krijgen;

Initiatiefase: doordat de expeditieruimte verhuisde naar het midden van het land, gaf dit letterlijk en figuurlijk ruimte in de brouwerij. Ook ruimte om eens te kijken hoe het brouwhuis, die na 53 jaar trouwe dienst, gerenoveerd of zelfs vernieuwd moest worden.

Scopingfase: In deze fase zijn al direct onderdelen van de brouwerij verhuisd naar een nieuwe ruimte aan de overkant van de straat van de originele fabriek. Er werden, onder andere door SPIE, grote buizen van de ene naar de andere kant over de weg gebouwd waar het bier doorheen gepompt wordt.

Voorbereidingsfase: In eerste instantie zou al het elektronische werk door SPIE worden vernieuwd, maar dit bleek gelukkig anders te kunnen. De trafo die midden op het plein stond kon probleemloos weggehaald worden en een nieuwe is geplaatst in het gebouw dichtbij de productie installaties.

Uitvoeringsfase: Dankzij goede voorbereiding en een inzichtelijke planning, afgestemd met de Limburgse brouwer, heeft SPIE er samen met andere organisaties voor gezorgd dat het nieuwe en huidige brouwhuis één zijn. Een CO₂ neutraalheid is het doel. SPIE gaf hierin het advies voor de gehele e-installaties:

• Strippen van bestaande bekabelingen in het gehele gebouw
• Installatie van volledig nieuwe bekabelingen
• Verwijderen bestaande trafo en plaatsing nieuwe trafo aangepast op nieuwe functie
• Installatie ledverlichting
• Toekomstige installatie van zonnepanelen en aansluiten op het netwerk

Evaluatiefase: veiligheid- , kwaliteitsincidenten, planning en de daadwerkelijke uitvoering worden op afwijkingen besproken en omgezet in corrigerende acties. En voor de toekomst zal de NEN3140 ook voor het nieuwe productie opgepakt worden. Met de vernieuwde installatie in de productieomgeving kunnen ook de oude huidige installatie van de kantoren die nu gevoed worden vanuit de netaansluitingen vanuit de weg vervallen en opgenomen worden in de nieuwe installatie. Dit heeft een groot economisch voordeel, maar creëert ook transparantie in de netopbouw voor Gulpener.