De ambitieuze duurzaamheidsdoelstellingen van Eindhoven Airport zijn verwoord in de Roadmap Sustainability 2030. Tevens was in 2020 een nieuw contract nodig voor elektrotechniek, werktuigbouwkunde en CCTV (cameratoezicht) met als speerpunt een beter binnenklimaat in de terminal. Sofie van Boxtel, milieucoördinator bij Eindhoven Airport: “We willen naar een efficiënter gebruik van energie en hebben ook in de ‘Roadmap Sustainability 2030’ opgenomen dat we als Eindhoven Airport in 2030 zero emission willen zijn. Daarnaast hebben we vanuit de ISO-certificering 50001 (energiemanagement) een target voor een reductie van het energieverbruik. Daarom moeten we veel in kaart brengen rond management en monitoring.”
Meters verslimd
Vanwege die ambities en eisen op het gebied van duurzaamheid heeft Eindhoven Airport in 2022 alle meters verslimd op het gebied van gas, water, elektriciteit en koude. Van Boxtel: “Dat heeft als voordeel dat we ze nu constant kunnen uitlezen, terwijl we dat daarvoor alleen maandelijks konden doen. Daarmee hebben we nu op kwartierniveau inzicht in verbruik.” Van Boxtel ziet het plaatsen van slimme meters als startpunt om met verdere energiebesparing binnen Eindhoven Airport aan de slag te gaan. “Dat kan omdat je nu weet wat je daadwerkelijke verbruik is en omdat je meteen het effect in energiebesparing kunt zien van een maatregel die je toepast.”
Hoewel iedereen bij Eindhoven Airport zich bewust is van het belang van duurzaamheid, gaat het er uiteindelijk om de operatie gaande te houden en het welzijn van reizigers en medewerkers, zegt Van Boxtel. Ton Verblackt, technisch en facilitair manager bij Eindhoven Airport, vult aan: “Tijdens corona hebben we alle luchtbehandelingskasten in de terminal op 100 procent ventileren gezet. Omdat we dan – los van het energieverbruik – kiezen voor de gezondheid en het welzijn van de passagiers.”
De doelen van de Roadmap Sustainability 2030 zijn vastgesteld door de directie van Eindhoven Airport en worden meegenomen in projecten. Ieder kwartaal wordt de voortgang op de Roadmap besproken met de directie. Verblackt legt uit, waarom het voor hem belangrijk is dat de Roadmap er is: “De Roadmap is voor mij leidend bij de vervanging van installatiecomponenten. Het betekent namelijk dat we niet zoeken naar een een-op-een vervanging maar naar een duurzamer alternatief.”
Nieuwe aanpak
De Roadmap Sustainability 2030 vormde ook het kader van de tender, waarop SPIE inschreef. De tender betekende ook een nieuwe aanpak, vertelt Verblackt. “We kwamen vanuit drie losse contracten, maar wilden nu naar een gezamenlijk contract voor beheer en onderhoud voor elektrotechniek, werktuigbouwkunde en CCTV (cameratoezicht). Met name om de synergie tussen E en W optimaal te kunnen benutten. Daarnaast zijn we van een inspanningsgericht contract, waarbij we als opdrachtgever alles voorschrijven, overgestapt naar een prestatiegericht contract, waarbij we de einddoelen vastleggen. Op die manier kunnen we veel meer de kennis en kunde van de installateur inzetten. De installateur heeft eigenaarschap en is een partner die samen met ons kijkt waar en hoe er verduurzaamd kan worden en hoe de duurzaamheidsdoelen van Eindhoven Airport gehaald kunnen worden.
Bovendien houdt de partner ons op de hoogte van ontwikkelingen die er zijn of eraan zitten te komen.” Tijdens de tender is ook een duurzaamheids- en innovatieplan gemaakt, vertelt Verblackt: “In dat plan vertelt de inschrijver hoe de duurzaamheid en innovaties geborgd zijn, hoe hij de voorgestelde oplossingen wil inzetten en hoe die bijdragen aan onze duurzaamheidsdoelstellingen. Bovendien moet hij aangeven waar hij het eerder heeft toegepast en wat daarvan het effect is geweest.” De tender bevatte vanuit de doelstellingen ook KPI’s over het aantal storingen en eisen rond technische en financiële voorspelbaarheid. Door predictive maintenance moet de voorspelbaarheid en bedrijfszekerheid omhoog. Verblackt: “Deze KPI’s zijn om elkaar scherp te houden en het dienstverleningsniveau op een constant niveau te houden.
PULSE Core
PULSE Core was onderdeel van de aanbieding van SPIE voor de tender van Eindhoven Airport, vertelt Paul Kemme, consultant bij de PULSE Core-afdeling van SPIE. In overeenstemming met Eindhoven Airport werd er vervolgens voor gekozen om te beginnen met het optimaliseren van het binnenklimaat in de terminal. Kemme: “Daarmee wilden we inspelen op de klanttevredenheid bij zowel de reizigers als bij de medewerkers. Bovendien was de terminal het gebouw waar we de grootste winst qua binnenklimaat konden behalen.”
Kemme vertelt hoe het na het ondertekenen van het contract in 2020 verder ging: “We zijn begonnen om te kijken waar de data vandaan kwamen die relevant zijn voor het inzichtelijk maken van het binnenklimaat. Ook hebben we gekeken naar de installaties die voor dat binnenklimaat moeten zorgen. Dat was in dit geval overzichtelijk want alles zat achter twee gebouwbeheersystemen, de software die alle klimaatinstallaties aanstuurt. Op basis van die data hebben we analyses gedaan en onze dashboards gevuld. Vanaf februari 2021 zijn we gestart met PULSE Core, waardoor we nu een datahistorie van ruim een jaar hebben.”
Finetuning
Naar aanleiding van analyse van de historische meetdata heeft een uitgebreide finetuning van de setpoints en regelwaarden van de installaties plaatsgevonden, zegt Verblackt. Van Boxtel: “Een mooi voorbeeld is een WKO-installatie met een opstarttijd van tien minuten. Als er een warmtevraag was werd al na zes minuten geschakeld met de gasketels om bij te springen. De WKO had nog niet eens de kans gehad om warmte af te geven. Uit de data kwam naar voren dat het probleem was opgelost als het setpoint van zes minuten werd aangepast naar tien minuten.”
Ook Kemme heeft een voorbeeld: “Er was ook een situatie waarin zowel de ketel als de koelmachine gelijktijdig stonden te draaien, tegen elkaar in. Ook dat kwam door PULSE Core naar boven. De voorbeelden laten volgens Van Boxtel de toegevoegde waarde van PULSE Core zien: “Het was aanvankelijk ingezet vanwege het binnenklimaat maar omdat PULSE Core alles monitort kunnen we het ook gebruiken om duurzaamheid in kaart te brengen.” Kemme: “Die integraliteit is heel belangrijk. Het is namelijk eenvoudig energie te besparen op een manier die ten koste gaat van het binnenklimaat. En omgekeerd: je kunt het binnenklimaat eindeloos finetunen op een manier die veel energie kost. Wat we met PULSE Core doen is zoeken naar de optimale balans tussen binnenklimaat en duurzaamheid.”
PULSE Core heeft nog een voordeel, vertelt Van Boxtel. “In de terminal hebben we te maken met een groot aantal gebruikers op het gebied van onder meer winkels en horeca. Aan het eind van het jaar krijgen zij een afrekening over hun energieverbruik. Door PULSE Core kun je op een eenvoudigere manier de data eruit halen om zo’n afrekening op te stellen. Doordat je ze bovendien tot op kwartierniveau desgewenst inzicht kunt bieden, kun je ze bewuster maken van hun energieverbruik.”
Zomer
PULSE Core stelt Eindhoven Airport in staat in te spelen op wisselende omstandigheden. Een mooi voorbeeld is de warme zomer van 2022. Verblackt: “Het heeft ertoe geleid dat we bij de security check – een druk gebied waar veel mensen op elkaar staan – de installaties hebben aangepast om er meer lucht en koeling in te brengen. Ze draaien onder die omstandigheden maximaal. Het laat zien dat de installaties eigenlijk niet zijn ontworpen voor deze temperaturen. Daarom gaan we bij de uitbreiding van de terminal in gesprek met de installatieadviseur om te kijken hoe we daar het beste op kunnen inspelen. Datzelfde geldt ook voor de piekmomenten die inherent zijn aan een terminal op een luchthaven.”
Kemme knikt: “Met PULSE Core proberen we dit vooral te faciliteren en er flexibel op in te spelen. Een luchthaventerminal is namelijk, onder meer door de piekmomenten, een minder voorspelbare werkomgeving dan een gemiddeld kantoor. Daarom maken we speciale specifieke analyses gericht op het gebruik. Het vraagt ook specifieke domeinkennis van de SPIE-medewerkers die hier actief zijn.”
Overleg
Eindhoven Airport heeft maandelijks overleg met SPIE over het effect van de snelle acties en maatregelen. “Daarbij kijken we naar de setpoints en lopen we de alarmoverzichten na op bijzonderheden in PULSE Core. Verder lopen we ieder kwartaal met de duurzaamheidsadviseur van SPIE de duurzaamheids- en de energiebesparende maatregelen na. Ook is er een plan gemaakt voor het verduurzamen van de terminal, het hotel en het kantoor. Daarbij kijken we waar we nu staan en waar het past in het meerjarig vervangingsonderhoud.”
Eindhoven Airport en SPIE kijken ook al verder. Kemme: “Inmiddels hebben we alle bestaande energiemeters vervangen voor slimme meters. Ondertussen heeft Eindhoven Airport aangegeven waar extra energiemeters handig zouden zijn. Hetzelfde geldt voor de installaties. Als je met de data-analyse van PULSE Core in het achterhoofd gaan ontwerpen voor nieuwbouw of renovatie ga je kijken hoe je vanaf het begin meteen de juiste data kunt verzamelen. Om zo datagedreven onderhoud en datagedreven optimalisatie te kunnen doorvoeren. Het betekent iets meer investeren in de voorkant om er later de vruchten van te kunnen plukken.” Verblackt vult aan: “Met het contract als basis is een meerjarenonderhoudsplan gemaakt. Daarin worden zulke zaken ook meegenomen.”
