Welke trends en ontwikkelingen zien we in de installatietechniek? En worden ze al veelvuldig toegepast? We vroegen het Sten Verbeek, project manager bij SPIE. Hij ziet bij nieuwbouw een veel grotere vrijheid voor duurzaamheid dan bij renovatie.
“Als je het hebt over trends en ontwikkelingen in de installatietechniek, dan zou je een onderscheid kunnen maken tussen nieuwbouw en renovatie. Begin je vanaf nul met een bouwproject dan heb je ontzettend veel vrijheid om installatietechnisch en bouwkundig een duurzaam ontwerp te maken. Onder meer materiaalkeuze, modulariteit, oriëntatie, de positionering van ramen, overstekken, pv-panelen en dergelijke dragen bij om de duurzame doelstellingen te realiseren. In te renoveren panden zijn er veel beperkingen waarmee je rekening moet houden. Dan zul je op een andere manier moeten innoveren.” Aan het woord is Sten Verbeek, project manager bij SPIE. Hij is verantwoordelijk voor de werktuigbouwkundige installaties in renovatieprojecten.
Trias Energetica
“Grote renovatieprojecten hebben een lange doorlooptijd van vaak wel drie jaar. Daarbij is het vaak de wens van de opdrachtgever om het bestaande gebouw (casco + schil eromheen) in stand te houden. Daardoor hebben drastische veranderingen geen draagvlak. In dit type projecten speelt daarom de trias energetica een belangrijke rol. In eerste instantie zul je de energievraag zoveel mogelijk moeten beperken. Vervolgens probeer je het gebruik van duurzame energie te bevorderen. Als laatste ga je de fossiele energie die nog nodig is, zo efficiënt mogelijk inzetten.”
Niet nieuw maar wel doeltreffend
Nieuwe, jonge technologieën, die nog maar net marktrijp zijn, zul je in dit type projecten niet zo snel terugvinden. “Toch kun je ten opzichte van de bestaande situatie grote stappen voorwaarts maken door bewezen technologie in te zetten en deze met elkaar te verbinden via een goed gebouwbeheersysteem. Dit systeem verzamelt de beschikbare data en zet deze om in concrete informatie. Daardoor kan een gebouw slimmer en duurzamer worden beheerd. Je krijgt inzicht in de prestaties van installaties, de bezettingsgraad, het licht- en energieverbruik. Daarmee kun je sturen op een efficiëntere inzet van de technieken. Dit levert energiebesparing op en draagt bij aan het gebruikerscomfort. Je kunt dit ook innoveren noemen. Maar in feite zijn het technieken die al wat langer bestaan en steeds slimmer worden ingezet.”
Van het gas af
Verbeek kijkt voorzichtig naar wat toekomstige technieken voor renovatieprojecten kunnen betekenen. “De overheid heeft bepaald dat we met z’n allen – dus ook de omvangrijke bestaande gebouwen – van het gas af moeten. Het is een utopie om te denken dat we de energievoorziening in de volle breedte volledig elektrisch kunnen maken. In ons land is er nog een gasinfrastructuur aanwezig die mogelijk kan worden ingezet voor andere energiebronnen zoals waterstof. Er lopen in de gebouwde omgeving al een aantal pilots waar de bestaande gasinfrastructuur wordt gebruikt om waterstof te transporteren. Dat zijn mooie initiatieven.”
“Ik ben benieuwd hoe zich dat verder zal ontwikkelen. Zullen er decentrale waterstofcentrales aan de rand van wijken worden gebouwd? Komen er meer kleine waterstofstations voor auto’s? Tegelijkertijd besef ik maar al te goed dat het comprimeren en transporteren van waterstof veel energie kost. Er is ook nog veel meer onderzoek nodig. De ontwikkelingen zitten in een stroomversnelling, maar vooralsnog zal er op dit gebied nog niet zo snel wat veranderen. Dit voorzie ik zeker nog niet in grote renovatieprojecten waar wij aan werken.”
