Facility Management combineert het technisch beheer van een gebouw met dienstverlening aan de gebruikers ervan. Meer levenskwaliteit op het werk, telewerkbeheer, minder energiekosten. De pandemie heeft weliswaar geen revolutie in de sector teweeggebracht, maar het heeft het wel mogelijk gemaakt om in een recordtijd het beoogde doel van verregaande digitalisering te bereiken. Cyril Pouet, lid van het Tech FM-comité van de SPIE Groep, deelde zijn observaties en inzichten voor de komende jaren.
Stelden de gebruikers van gebouwen hun verwachtingen bij door de gezondheidscrisis?
Cyril Pouet: Velen spreken terecht van een ‘revolutie’ sinds het begin van de coronacrisis. En dat is waarschijnlijk ook zo in veel sectoren. In het geval van Facility Management zou ik eerder spreken van een nieuwe mijlpaal of een gedwongen versnelling van belangrijke trends die we al verscheidene jaren zien: ‘flex office’, nadenken over de inrichting van de werkplek, telewerken enz.
In elk land deed er zich een abrupte verandering voor: van de ene op de andere dag moesten we met z’n allen op afstand werken. Digitalisering was de randvoorwaarde om onze activiteit te kunnen voortzetten! Wordt het ooit nog zoals vroeger? Ik denk het niet, met uitzondering van een paar speciale gevallen. Telewerken en hybride vergaderingen maken voortaan integraal deel uit van de organisatie van het bedrijf.
Deze accentverschuiving, deze herziening van de werkmethodes, zal uiteraard gevolgen hebben voor de manier waarop ondernemingen zullen moeten nadenken over hun werkruimte en de digitalisering van hun activiteiten.
En paradoxaal genoeg staken ook enkele fundamentele kwesties de kop op …
Cyril Pouet: Dit is inderdaad een van de onverwachte gevolgen van de crisis. Wie maakte zich vóór de crisis bijvoorbeeld druk om de luchtkwaliteit? Geen enkele klant die ons hier spontaan over aansprak. Tijdens de verschillende lockdowns boden we oplossingen om ervoor te zorgen dat kantoormedewerkers opnieuw veilig aan de slag konden. Zo implementeerden we in Frankrijk samen met het bedrijf BORA een innovatieve oplossing voor luchtdesinfectie via UVC-straling. En in Nederland bouwden we UV-C-units in installaties. In elk land waar we actief zijn, dreven we onze inspanningen op om bestaande installaties te beveiligen en luchtstroommetingen uit te voeren. Diensten de we al aanboden kregen een nieuwe dimensie.
De crisis bracht ook digitale innovaties mee. In Zwitserland ontwierp een van onze personeelsleden een apparaat dat detecteert en waarschuwt wanneer het aantal mensen in een vergaderruimte of cafetaria de toegestane capaciteit overschrijdt. Hij denkt nu na over het probleem van social distancing tussen mensen.
Voor welke uitdaging staat de digitalisering van Facility Management vandaag?
Cyril Pouet: Ik zal het wat karikaturaal voorstellen. Vroeger hadden we de gebouwbeheerder aan de ene kant en het bedrijf dat het onderhield aan de andere. De laatste jaren kwamen ook de werknemers in dit systeem naar voren met hun eisen, maar ook als energieverbruiker. Sinds de coronacrisis kunnen we zelfs stellen dat ze centraal staan in de hele kwestie.
Ze houden zich niet langer alleen bezig met hun paar vierkante meter kantoorruimte. Voortaan zijn ze ook actoren in hun werkruimte in de breedste zin van het woord. Ze reserveren vergaderzalen, zetten videoconferenties op … Nog een recente ontwikkeling: ze besteden persoonlijke aandacht aan MVO, duurzame ontwikkeling en een lagere uitstoot van broeikasgassen. Vandaag willen ze weten hoe ze minder energie kunnen verbruiken of waarom er zonnepanelen op het dak van hun bedrijf zijn geïnstalleerd enz. Ze willen een bijdrage leveren. Deze bekommernissen vormen samen met de nieuwe reglementaire vereisten om de doelstellingen rond een lagere uitstoot van broeikasgassen te halen, de belangrijkste drijfveren voor de Facility Management-markt.
De echte uitdaging bestaat er dus in toegankelijke instrumenten aan te bieden, ook aan mensen die noodzakelijk over grote technische kennis beschikken, zodat gebouwbeheerders kunnen zorgen voor een optimaal beheer en de gebruikers belanghebbenden kunnen worden van hun omgeving. Het is deze logica die volgen we met Smart FM 360°, dat sinds 2019 ons digitale platform is en dat steeds meer functionaliteiten en diensten biedt, die voortvloeien uit de innovaties van onze partners.
De grootste winst met dir platform is gemaakt om het mogelijk te maken om het energieverbruik van een gebouw en elke gebruiker die betrokken is bij een verantwoord energieverbruik in de kijker te zetten.
Heeft de mens nog een plaats in dit digitaliseringsproces?
Cyril Pouet: Ja, want het verzamelen van gegevens is maar een deel van het werk. Iedereen, of toch bijna iedereen, weet tegenwoordig hoe hij gegevens moet verzamelen. Maar hoe zit het met ‘nuttige’ gegevens? Kennis van de klant, zijn installaties en zijn uitdagingen is essentieel.
In een context van voorwaardelijk onderhoud bijvoorbeeld, zullen deze gegevens het mogelijk maken om een interventie te starten wanneer een alarmdrempel wordt overschreden. Nog interessanter is de analyse van de verzamelde gegevens. Die maakt het mogelijk om op voorhand al in te grijpen. En zo komen we terecht bij voorspellend onderhoud. Door verschillende situaties en historieken te toetsen, kunnen we anticiperen en interventies beter plannen. Maar de mogelijkheden die worden gecreëerd door gegevens te verzamelen, doen ons ook vragen stellen over cybersecurity en bescherming van persoonsgegevens. Een van de voornaamste zorgen van onze klanten.
Deze vorm van digitalisering vergt tijd: implementatie, feedback, aanpassingen; soms duurt het maanden voordat de juiste oplossing is bereikt. Expertise speelt dus nog steeds een belangrijke rol!
